Skompletowanie wyprawki niemowlęcej jest jednym z tych momentów, w którym łatwo popaść w zakupowy szał i stracić głowę. Rynek artykułów dziecięcych jest bardzo rozwinięty, a młodzi rodzice mają do wyboru tysiące produktów, które na pierwszy rzut wydają się niezbędne i absolutnie potrzebne. Nawet ja, doświadczona mama, kompletująca wyprawkę niemowlęcą po raz trzeci, mam mnóstwo dylematów, co kupić, a z czego zrezygnować. Staram się jednak, podobnie jak w dwóch poprzednich ciążach, zachować rozsądek i kierować dwiema bliskimi mi zasadami – minimalizmu i less waste. Dzięki temu nasza wyprawka niemowlęca jest już prawie gotowa, a ja po raz kolejny mogę powiedzieć, że udało mi się skompletować wyprawkę niemowlęcą utrzymaną w stylu eko i zero waste.

Wyprawka czas start

W najbliższych tygodniach na blogu pojawi się kilka wpisów dotyczących wyprawki niemowlęcej. Dowiecie się z nich, jakie produkty dla niemowląt i małych dzieci uważam za absolutnie niezbędne, a bez których jestem w stanie się obyć, co znalazło się w naszej trzeciej wyprawce niemowlęcej, a co ostatecznie do niej nie trafiło. Pojawi się też oczywiście wpis z wyprawką kosmetyczną, o który jestem często proszona w wiadomościach od Was oraz wpis z naszymi wyprawkowymi hitami.

Dzisiaj natomiast zapraszam Was na pierwszy tekst dotyczący wyprawki niemowlęcej w stylu zero waste. Pisałam go z przyjemnością, dzieląc nie tylko pomysłami na to, jak stworzyć przyjazną środowisku i kieszeni wyprawkę niemowlęcą, ale też opisując swoje doświadczenia w tym temacie, nabyte podczas kompletowania dwóch poprzednich wyprawek niemowlęcych dla moich dzieci.

Wyprawka niemowlęca – co jest niezbędne?

Na pewno nie raz słyszeliście zdanie, że małe dziecko potrzebuje tylko kochających rodziców, a wszystkie niemowlęce gadżety i akcesoria to zbędny dodatek. Prawda jest jednak taka, że w coś to dziecko trzeba ubrać i wyposażyć w przynajmniej kilka produktów, które pomogą zadbać o jego zdrowie i higienę.

Za najbardziej niezbędne elementy wyprawki niemowlęcej uważa się:

• ubranka
• pieluszki
• chusteczki nawilżane
• łóżeczko
• pościel do łóżeczka, kocyki
• wanienkę
• ręczniki lub okrycia kąpielowe
• wózek
• akcesoria typu butelka czy smoczek
• kosmetyki pielęgnacyjne i produkty higieniczne takie jak nożyczki do paznokci, czy silikonowa szczoteczka do zębów

Do tego dochodzą jeszcze takie “przydasie”, jak sterylizator do butelek, szumiący miś, karuzela do łóżeczka, leżaczek, kokon niemowlęcy, zabawki-zawieszki do wózka i….kilkanaście, o ile nie kilkadziesiąt produktów, które mają ułatwić rodzicom opiekę nad dzieckiem. Kupując to wszystko jesteśmy absolutnie przekonani o konieczności posiadania tych wszystkich produktów. Wydajemy przy tym mnóstwo pieniędzy, bo produkty dla niemowląt i małych dzieci do najtańszych nie należą, a później toniemy pod stertą mniej lub bardziej potrzebnych produktów we wszystkich odcieniach różu, błękitów, szarości, bieli i beżu. I dopiero po kilku miesiącach uświadamiamy sobie, że tylko część produktów, mających być wyprawkowym “must have” naprawdę nimi była. Cała reszta okazała się zupełnie zbędna, niepotrzebna i mało praktyczna.

Aby uniknąć sytuacji, w której kupimy za dużo, warto naprawdę dobrze przemyśleć, co tak naprawdę jest nam potrzebne na pierwsze dni, tygodnie opieki nad nowonarodzonym dzieckiem. I uświadomić, że wszystko mamy na wyciągnięcie ręki i w każdej chwili możemy dokupić to, czego jednak nam brakuje.

Wyprawka niemowlęca w stylu zero waste

Jeśli zależy nam, aby wyprawka niemowlęca naszego dziecka była ekologiczna i przyjazna środowisku, wykreślmy z niej wszystkie “przydasie” i postawmy na to, co niezbędne. Moim zdaniem są to przede wszystkim:

1. Ubranka niemowlęce wykonane z dobrej jakości materiałów (bawełna organiczna, wełna), nie koniecznie nowe.

Jestem wielką zwolenniczką kupowania produktów z drugiej ręki. Dlatego zarówno Lenka, jak i Natan, mieli wyprawkę ubraniową skompletowaną z ubrań otrzymanych od moich znajomych lub kupionych w sklepach z odzieżą używaną. Część pierwszej garderoby naszego trzeciego dziecka też pochodzi z drugiej ręki, a dokupiłam do niej tylko to, czego brakowało w paczce ciuszków kupionej na portalu wyprzedażowym (odpowiednik polskiego OLX).

Maluszki nie niszczą ubrań, szybko wyrastają z pierwszych rozmiarów, więc ubrania po nich są najczęściej w idealnym stanie i z powodzeniem mogą być używane przez kolejne dzieci. Kupując ubrania używane lub korzystając z tych, które otrzymaliśmy po dzieciach naszych znajomych, oszczędzamy pieniądze i przyczyniamy się do troski o środowisko, na które przemysł tekstylny wpływa w niszczycielski sposób. Pamiętajmy, że produkcja odzieży to tysiące litrów zużytej wody, kilogramy chemikaliów i ścieki.

Jeśli jednak, z różnych powodów, zdecydujecie się na kupienie nowych ciuszków, wybierzcie te z dobrej jakości materiałów. A gdy dzidziuś z nich wyrośnie, wystawcie je na portalu sprzedażowym, dając im kolejne życie. Ja w ten sposób sprzedałam wszystkie ubranka po Natanku, a kilka lat wcześniej po Lence.

2. Pieluszki – wielorazowe, a jeśli brakuje nam odwagi, żeby ich używać, przyjazne środowisku pieluszki jednorazowe.

Pieluszki wielorazowe to najbardziej ekologiczna opcja pieluchowania. Są ładne, praktyczne, wygodne. Nie zawierają substancji chemicznych, pozwalają skórze oddychać, nie powodują odparzeń i podrażnień. Można prać i używać je bez końca, nie produkując przy tym takiej tony śmieci, jak przy pieluszkach jednorazowych. Koszt skompletowania wielorazowej wyprawki pieluszkowej może początkowo zniechęcać, ale wierzcie mi – to się opłaca. Nawet jeśli doliczymy do tego koszty wody, prądu i proszku, które będą potrzebne do prania pieluszek. Jeśli nie jesteście co do tego przekonani, polecam zapoznać się z podliczeniem kosztów pieluchowania wielorazowego, które przygotowała Joanna, z bloga Organiczni: Czy pieluchy wielorazowe są ekonomiczne?

Zdaję sobie sprawę z tego, że pieluchowanie wielorazowe może przerażać, zniechęcać i być postrzegane jako dołożenie sobie kolejnych obowiązków. Niemniej jednak uważam, że warto spróbować, kupując (lub pożyczając) kilka pieluszek wielorazowych i stosować tzw. system mieszany (pieluchy wielorazowe na zmianę z pieluchami jednorazowymi). Jeśli uznamy, że wielo jest okej – super, bierzmy się za kompletowanie pełnej pieluszkowej wyprawki. Jeśli nie – nic na siłę. Ja sama mam na tym polu różne doświadczenia, bo o ile Lenę pieluchowało mi się super, tak już z Natankiem było zupełnie inaczej. Ale o tym opowiem może przy innej okazji.

A co jeśli nie chcemy pieluchować wielorazowo? Tutaj dobrym rozwiązaniem będą pieluszki jednorazowe wykonane z przyjaznych środowisku materiałów (np. bawełna, skrobia kukurydziana). Ulegają one całkowitej lub częściowej biodegradacji, więc spędzą na wysypisku mniej lat niż tradycyjne pieluszki jednorazowe. Do ich wyprodukowania używa się też mniej substancji chemicznych, takie pieluszki są też zdrowsze dla pupy maluszka.

3. Artykuły higieniczne, w tym kosmetyki i chusteczki nawilżane.

Tym, czego na pewno nie potrzebuje małe dziecko jest cała szafka kosmetyków. Tym, co niezbędne do umycia maluszka jest ciepła woda, do której możemy dodać kilka kropli oleju ze słodkich migdałów i delikatne, naturalne mydło w kostce. Tego samego olejku możemy użyć do masażu maluszka i na ciemieniuchę. Olej roślinny zabezpieczy też skórę przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych, więc możemy posmarować nim buźkę dziecka przed wyjściem na spacer. W przypadku podrażnionej skóry do kąpieli możemy dodać zmielone płatki owsiane lub wykąpać dziecko w krochmalu z mąki ziemniaczanej. Skrobia ziemniaczana to też najlepsza, naturalna zasypka. Taka pielęgnacja w stylu zero waste jest zdrowa dla skóry dziecka, przyjazna dla środowiska i portfela.

Jeśli jednak nie wyobrażamy sobie kąpania dziecka w samej wodzie, możemy kupić delikatny płyn do kąpieli na bazie naturalnych składników. Za zbędne uważam natomiast szampon do włosów (główkę możemy umyć płynem do kąpieli), mleczka i lotiony nawilżające, oliwki ułatwiające zasypianie, oddzielne kremy do twarzy, ciała, na spacer i pod pieluszkę. O ile dziecko nie ma problemów dermatologicznych i specjalnych zaleceń dotyczących pielęgnacji skóry, wszystkie te kosmetyki są naprawdę niepotrzebne.

Jeśli chodzi o chusteczki nawilżane, to uważam je za jeden z niezbędnych elementów wyprawki niemowlęcej i nie będę ukrywać, że je uwielbiam. Używam jednak chusteczki, które mają dobre składy, są bez substancji zapachowych i alergenów. Jeśli tylko mogę – kupuję chusteczki biodegradowalne w przyjaznych środowisku opakowaniach. Staram się też stosować je zamiennie z wielorazowymi myjkami (pocięte pieluszki) i płatkami wielorazowymi, żeby jednak ograniczać ich zużycie do minimum.

4. Łóżeczko, wózek, chusta.

Kolejne elementy wyprawki niemowlęcej to miejsce do spania (czyli łóżeczko, kołyska, kosz mojżesza lub dostawka do łóżka), wózek i/lub chusta do noszenia dzieci. Każdy z tych produktów możemy kupić z drugiej ręki lub pożyczyć od znajomych. A później przekazać do dalszego obiegu.

5. Akcesoria niemowlęce typu butelki i smoczki.

Nawet jeśli planujemy karmić piersią, warto mieć przygotowaną jedną butelkę na wszelki wypadek. Początek laktacji bywa trudny i nie zawsze usłany różami, a podanie dziecku mleka z butelki nie musi oznaczać końca karmienia piersią. Kupując butelki i smoczki wybieramy produkty bez bisfenolu A, z bezpiecznych, atestowanych tworzyw i materiałów. Warto też zwrócić uwagę na to, czy wybrane przez nas butelki i smoczki są dostępne w okolicznych sklepach/aptekach, żeby nie było problemu z dokupieniem kolejnych smoczków/końcówek do butelek i ich wymianą na nowe, gdy te pierwsze się zużyją.

Tym, co uważam za zbędne są specjalne płyny do mycia butelek i smoczków, sterylizatory, suszarki na butelki itd. Do sterylizacji butelek i smoczków nasze ekologiczne mamy i babcie używały wrzątku i nie widzę powodów, żebyśmy my też tego nie robili.

6. Pościel, ręczniki.

Artykuły tekstylne, typu pościel, ręczniki, okrycia kąpielowe, pieluchy, rożki i otulacze, podobnie jak ubranka, możemy mieć z drugiej ręki. Jeśli decydujemy się na zakup nowych, to polecam, aby były to produkty wykonane z naturalnych tkanin, np. len, bawełna organiczna, czy wełna.

Na pierwsze chwile z maluszkiem przyda się na pewno dobrej jakości tetra lub pieluszka muślinowa w większym rozmiarze, w którą możemy spowijać dziecko. Gdy dziecko będzie większe, taka pielucha może służyć jako cienki kocyk. Pieluszki tetrowe, muślinowe, bambusowe, flanelowe przydają się podczas przewijania, po kąpieli (najlepiej osuszają skórę dziecka), przy karmieniu, dlatego zachęcam, aby mieć ich przynajmniej kilka sztuk. Jeśli będą to dobrej jakości pieluchy, posłużą też naszym kolejnym dzieciom, a i my same możemy z nich korzystać, tnąc je na mniejsze części i używając np. do wycierania twarzy lub zmywania makijażu.

Czy pościel jest niezbędna? Tu zdania są podzielone i raczej zachęca się do tego, aby dziecko spało w specjalnych śpiworkach, a w pierwszych dniach życia w rożku lub otulone pieluchą/cienkim kocykiem. Chodzi tu głównie o względy bezpieczeństwa.

Okrycie kąpielowe z kapturkiem nie jest niezbędne, jest za to bardzo wygodne. Uważam jednak, że nie ma sensu kupować kilku okryć, jedno spokojnie wystarczy. Tutaj warto też zwrócić uwagę na rozmiar takiego ręcznika. Im większy, tym dłużej posłuży dziecku. Natan w lipcu skończy 4 lata, a wciąż korzysta ze swojego ręcznika z kapturkiem.

Co do kocyka – są mamy, które uważają kocyki za zbędne i takie, które mają ich kilka i ze wszystkich korzystają. Moim zdaniem wystarczy mieć 1-2 kocyki (np. cieńszy i grubszy) i zachęcam do tego, aby były to kocyki tkane, wykonane z wełny lub bawełny. To ważne ze względu na bezpieczeństwo maluszka i sposób produkcji takiego kocyka.

Czy potrzebujemy coś jeszcze?

Produktem absolutnie niezbędnym, który powinien znaleźć się w każdej wyprawce niemowlęcej jest też fotelik samochodowy (o ile oczywiście mamy auto) i tutaj, bez żadnych kompromisów, stawiamy na jakość i bezpieczeństwo. Natomiast tym, z czego możemy zrezygnować na starcie powinny być zabawki, gryzaki, bujaczki, karuzelki i wszelkiego rodzaju produkty, których będziemy potrzebować dopiero w kolejnych etapach życia naszego dziecka. W kwestii zabawek proponuję jednak stawiać na minimalizm, wybierać produkty z atestowanych materiałów, najlepiej drewniane. Przed zakupem każdej kolejnej rzeczy dla naszego dziecka warto też zastanowić się nad tym, czy na pewno jest to produkt niezbędny oraz czy musi być nowy. Zachęcam też do tego, aby dbać o rzeczy naszego dziecka, dzięki czemu, gdy dany produkt przestanie być nam potrzebny, będziemy mogli, w duchu zero waste, dać mu drugie życie, przekazując komuś innemu.

Dzieci a zero waste

Posiadanie dzieci wywołuje chyba najgorętsze dyskusje wśród zwolenników idei zero waste. Ci najbardziej oddani sprawie deklarują rezygnację z posiadania potomstwa i próbują przekonywać do słuszności tej decyzji innych. Ja sama, chociaż prowadzę ekologiczny styl życia od wielu lat i jestem zwolenniczką idei zero waste, z posiadania dzieci nie zrezygnowałam. I szczerze mówiąc, nigdy nie rozpatrywałam macierzyństwa przez pryzmat dylematów ekologicznych. Starałam się natomiast, już od pierwszej ciąży, dokonywać tak świadomych wyborów konsumenckich, by obecność moich dzieci na świecie, stanowiła jak najmniejszą ingerencję w dobro środowiska naturalnego i przyszłość naszej planety. Dlatego już przy pierwszym dziecku (czyli prawie 9 lat temu!) używałam wielorazowych pieluszek, ekologicznych kosmetyków i kupowałam ubranka w second handach. Już wtedy uważałam, że bycie eko się opłaca, nawet jeśli było to powodem drwin ze strony otoczenia. Dzisiaj bycie eko mamą i wychowywanie dzieci zgodnie z zasadami zero waste jest powodem do dumy, a w świetle zachodzących zmian klimatycznych, wręcz niezbędne. Dlatego zachęcam do tego, by podejmować trud bycia świadomym konsumentem, a co za tym idzie odpowiedzialnym i przyjaznym środowisku, ekologicznym rodzicem. Wyjdzie to na zdrowie nam wszystkim.

Dajcie znać, jakie są Wasze patenty na wyprawkę niemowlęcą w stylu zero waste. Co Waszym zdaniem powinno się w niej znaleźć, a czego być w niej nie musi? I bez czego Wy nie wyobrażacie sobie wyprawki niemowlęcej dla swojego dziecka?