Kilka lat temu upieczenie własnego chleba wydawało mi się bardzo trudnym i czasochłonnym zadaniem. Dzisiaj jest już niemal rutyną, a w moim domu przynajmniej dwa razy w tygodniu roznosi się zapach świeżo upieczonego chleba. Dlaczego warto piec chleb w domu? Każdy, kto choć raz spróbował jeszcze ciepłego chleba z chrupiącą skórką nie będzie miał trudności, by odpowiedzieć na to pytanie. Domowy smakuje po prostu najlepiej.

Nie jest to jednak jedyny powód, by zacząć piec chleb w domu. Na pewno warto zacząć jest to robić ze względów zdrowotnych. Bo chociaż wybór pieczywa w sklepie jest ogromny to kupienie chleba o naprawdę dobrym, wartościowym i pozbawionym chemicznych dodatków składzie, może być zadaniem niełatwym. Za taki chleb trzeba też często zapłacić więcej, niż za bochenek, do którego upieczenia wykorzystano zamrożoną masę z dodatkiem drożdży, a zapach rozpylono już na upieczonym chlebie sztucznym aromatem w sprayu.

Czy zastanawialiście się kiedyś nad tym, co znajduje się w chlebie?

Tym, co powinno znaleźć się w składzie dobrego chleba są mąka, woda, sól i zakwas (lub drożdże). Cennym i smacznym dodatkiem są też ziarna i sama jem tylko chleb z ich dodatkiem. Najlepsze mąki na chleb to oczywiście mąka pszenna (mniej lub bardziej mielona) i mąka żytnia. Bardzo dobre są też wypieki z dodatkiem mąki orkiszowej i mąki owsianej.

O tym, z czego zrobiony jest chleb, dowiemy się z etykiety, która powinna znajdować się na opakowaniu chleba (jeśli jest to chleb w folii), na etykiecie informującej, jaka jest cena i waga chleba albo u sprzedawcy (jeśli kupujemy chleb na stoisku piekarniczym). Warto szukać tych informacji, dopytywać o nie pracowników sklepów (z doświadczenia wiem, że często ich uzyskanie może być prolemem) i uważnie czytać. Bo ulepszaczy dodawanych do składu chleba jest coraz więcej. Karmel, spulchniacze, regulatory kwasowości, dodatki antypleśniowe, emulgatory i estry kwasu mono- i diacetylowinowego. To tylko niektóre dodatki dodawane do chleba, których powinniśmy unikać.

Poza tym warto wiedzieć o tym, że nie zawsze to, co jest podawane na etykiecie chleba jest zgodne z prawdą. Jakiś czas temu czytałam raport, z którego wynikało, że piekarze nie przestrzegają norm dotyczących składów pieczywa i co czwarty chleb, który kupujemy w sklepach jest tak naprawdę wyrobem chlebopodobnym.

Oczywiście nie twierdzę, że wszystkie chleby ze sklepu są złe. Jestem pewna, że przy odrobinie szczęścia można znaleźć piekarnię, która ma w swojej ofercie prawdziwy, wartościowy i pozbawiony tego, co zbędne, chleb. I być może macie taką piekarnię, albo sklep, który oferuje dobre pieczywo, tuż za rogiem.

A jeśli nie – łapcie przepis na mój ulubiony, zawsze udany chleb pełnoziarnisty i przekonajcie się, jak przyjemne może być samodzielne pieczenie chleba w domu. Ja uwielbiam ten moment, gdy podczas pieczenia chleba jego zapach roznosi się po całym domu. I chociaż piekę chleb już od kilku lat, to za każdym razem, gdy to robię, nie mogę doczekać się na odkrojenie ciepłej piętki, która najlepiej smakuje posmarowana masłem. Dobrze, że ostatnio piekę po dwa bochenki jednocześnie, bo Lena uwielbia te ciepłe piętki nie mniej ode mnie 🙂

Jest jeszcze kilka powodów, które mogą zachęcić Was do domowego pieczenia chleba.

• Pierwszy to wygoda. Domowy chleb dłużej zachowuje świeżość, a że bochenki są naprawdę spore, nie trzeba codziennie chodzić do sklepu po pieczywo.
• Drugi – piekąc chleb w domu możecie stworzyć fajną tradycję rodzinną. Dom pachnący chlebem to wspomnienie, do którego zawsze będę wracać i jestem pewna, że moja córka też. Bardzo lubię też nasze wspólne pieczenie chleba. Ja wsypuję wszystkie składniki do miski, a Lenka starannie je ze sobą miesza.
• Trzeci- pieczenie chleba to odprężający rytuał, który zawsze poprawia mi nastrój.
• I czwarty, najbardziej oczywisty – domowy chleb smakuje po prostu najlepiej.

Przepis na domowy chleb pełnoziarnisty

Chleb, który piekę jest chlebem drożdżowym. Próbowałam piec chleb na zakwasie i nawet przez pewien czas całkiem dobrze mi to wychodziło. Jednak zniechęciłam się całym tym żmudnym procesem wyrabiania ciasta na chleb i wielogodzinnym oczekiwaniem, aż będę mogła go wstawić do pieczenia. Poza tym, chociaż stosowałam ten sam zakwas przez wiele miesięcy, często zdarzało się, że chleb był nieudany. I nie zawsze pasował mi jego typowo zakwasowy posmak.

Wypróbowałam naprawdę sporo przepisów na chleb na suchych drożdżach. Zawsze jednak wracam do tego jednego, który jest w naszym domu najbardziej lubiany. Piekę z niego dwa duże bochenki, które zjadamy w ciągu 3-4 dni, ciesząc się ich świeżością do ostatniej kromki. Jeśli ta porcja to dla Was za dużo, możecie bez problemu zmniejszyć proporcje o połowę.

Składniki:

– 4 szklanki mąki pszennej pełnoziarnistej (najlepiej typu 1850 lub 2000)

– 1 szklanka mąki żytniej (może być chlebowa)

– 1 szklanka mąki pszennej (typ 450)

– 2 łyżki suchych drożdży

– 2 łyżeczki soli

– 4 szklanki ciepłej wody

– 1/4 szklanki oliwy (nie jest to dodatek niezbędny, ale z oliwą moim zdaniem chleb jest smaczniejszy)

– 3/4 szklanki płatków owsianych

– 1/2 szklanki pestek i ziaren (ja dodaję pestki słonecznika, siemię lniane i nasiona chia i nie odmierzam ich ilości, sypię raczej na oko. Możecie dodać też pestki dyni, które w tym chlebie smakują naprawdę dobrze.)

Ten chleb ma to do siebie, że właściwie nie wymaga wyrabiania. Ja mieszam go drewnianą łyżką, ale możecie też mieszać składniki dłońmi lub robotem kuchennym.

Pierwszą czynnością, jaką wykonuje jest rozmieszanie drożdży w połowie szklanki ciepłej wody. Mój mąż dodaje do tego też łyżeczkę cukru i łyżeczkę mąki. Po wymieszaniu odstawiam szklankę na bok i zabieram się za odmierzanie i wsypywanie do miski wszystkich składników na chleb.

Najpierw mieszam ze sobą mąki (często robi to Lena), później dodaję sól i ziarna, następnie oliwę. Wlewam drożdże i zaczynam mieszać wszystkie składniki, dolewając po szklance wody. Masa chlebowa jest dość płynna, ale im dłużej będziecie ją mieszać, tym będzie gęstsza. Nie będzie to jednak masa, z której będzie w stanie uformować bochenek chleba.

Chleb mieszam ok. 5 minut, po czym przykrywam miskę ścierką lub folią spożywczą i odstawiam w ciepłe miejsce do wyrośnięcia. Zwykle po upływie 30-40 minut (po tym czasie ciasto na chleb zaczyna wychodzić z miski), ponownie mieszam ciasto, przelewam je do keksówek wysmarowanych olejem albo wyłożonych papierem do pieczenia, przykrywam i czekam, aż chleby podwoją swoją objętość. Wstawiam do piekarnika nagrzanego do 200 st. C i piekę przez 1 godzinę i 15 minut.

Upieczony chleb wyjmuję z keksówek, przekładam na kratkę i jeszcze na chwilę wstawiam do ciepłego piekarnika, by odparował.

Jak widzicie na zdjęciu, chleb jest dość zbity i ciężki. Często wychodzi też lekko wilgotny. Jest bardzo sycący i co tu dużo mówić – po prostu pyszny 🙂

Chleb najlepiej kroić, gdy już ostygnie i przechowywać zawinięty w bawełnianą ścierkę lub worku do przechowywania chleba. Dzięki temu dłużej będzie świeży.

Jeśli macie jakieś sprawdzone przepisy na domowy chleb koniecznie się nimi podzielcie. Z przyjemnością wypróbuję. Dajcie też znać, czy i jak często zdarza się Wam piec chleb w domu. A może nie pieczecie sami, tylko robi to Wasza mama, albo babcia? Zachęcam również do wypróbowania mojego przepisu. Mam nadzieję, że po upieczeniu chleba dacie znać, jak smakował.